Bezoek tentoonstelling De Maya's - Heersers van het Regenwoud in Drents Museum in Assen 24-08-2016


Van 28 februari t/m 4 september 2016 is in het Drents Museum in Assen de grote internationale archeologische tentoonstelling Maya’s de Heersers van het Regenwoud in de schijnwerpers. Het is een ontdekkingstocht door de fascinerende Mayacultuur en tegelijkertijd een schatkamer van prachtige Maya-objecten.



Natuurlijk trekt deze tentoonstelling me wel want jaren geleden deed ik al een rondreis door Mexico, Guatemala en Belize om de sites van de oude Maya-steden te bezoeken. 


In het museum is op grote borden aan de wand het scheppingsverhaal, zoals dat volgens de Maya's is, te lezen. Het komt er op neer zoals hieronder beschreven:
Voordat de aarde bestond waren er twee goden. Tepeu de schepper en Gucumatz de gevederde geest. Alles wat in hun fantasie kwam, vormde zich ogenblikkelijk en zo maakten zij hemel en aarde, licht en duisternis en planten en bomen. Tepeu en Gucumatz besloten dat er nog wezens moesten komen om hen te aanbidden. Zij maakten de lama, de slang, de slak, de kameleon en alle andere dieren. Toen alle dieren rondliepen zeiden de schepper en de gevederde geest: “aanbidt ons!” De dieren deden hun best, maar het enige wat ze voortbrachten was een oorverdovend blaffen, mekkeren, blaten, loeien. Na een tijdje werd het Tepeu en Gucumatz teveel en ze sommeerden de dieren op te houden. Ze besloten dat er betere wezens moesten komen en ze schiepen uit klei de eerste mensensoort. De klei bleek echter te zacht en de mensen vielen na korte tijd uit elkaar. Uit hout sneden de goden de tweede mensensoort. Deze mensensoort kon inderdaad praten, lopen en zich vermenigvuldigen. Maar omdat ze geen hersens hadden, waren hun woorden hol en leeg en konden zij de goden niet aanbidden. De goden stuurden een zondvloed en bevalen de dieren om de overgebleven mensen te verscheuren. Enkele mensen ontsnappen naar het bos en daar werden zij in apen veranderd om als voorbeeld te dienen voor het volgende mensenras. Tepeu en Gucumatz dachten lang na over het materiaal voor de mensen, maar het lukte hen niet iets te bedenken. 



Op een dag brachten enkele dieren maïs naar de goden en zij vermengden dit met ander materiaal. Daaruit werden vier mannen geschapen. Deze mannen konden inderdaad de goden aanbidden en zij deden dat zodra ze klaar waren. De goden waren tevreden en vroegen aan de mensen: “wat zien jullie?” De mensen antwoorden: “We kunnen kijken tot in de eeuwigheid, dwars door rotsen en bomen, dwars door bergen en tot aan de uithoeken van de aarde met al zijn dieren en planten. We kunnen alles zien en alles begrijpen.” De goden keken elkaar aan en dachten dat ze de mensen misschien wel té goed hadden gemaakt. Ze vonden dat de mensen niet zo goed moesten kunnen zien als zij. Daarom beperkten ze het gezichtsvermogen zodat de mensen minder van de wereld begrepen. Toch bleven de mannen hen aanbidden en zij maakten nog vier vrouwen om de mannen gezelschap te houden. Deze acht mensen waren de voorouders van het Maya-volk.

Kunst en architectuur van de Maya's waren bij de Maya's erg belangrijk. Als we hun kunstwerken gadeslaan zien we direct dat details heel belangrijk waren. Gebouwen zijn versierd met reliëf, hiëroglyfen of afbeeldingen. Er is dan ook veel mooi te zien.









Wanneer we tegenwoordig aan de kunst van de Maya’s denken, dan zien we bruine of grijze beeldjes en gebouwen voor ons. Ooit was dat wel anders. De Maya’s versierden hun gebouwen zowel binnen als buiten met felle kleuren. Ook beelden, borden en vazen kregen een kleurtje. De meest beroemde kleur is toch wel het Maya-blauw dat zelfs duizenden jaren na dato nog goed bewaard is gebleven. Zoals bij dit beeldje hieronder.




Muurschildering 

De Maya`s hadden veel respect voor de jaguar. Ze dachten dat jaguars bovennatuurlijke machten hadden. Omdat jaguars vooral `s nachts leven werd hij in verband gebracht met Xibalba, de onderwereld. Ook werd de jaguar gebruikt als symbool van het koningschap.

Versierde pot met jaguarkop, afkomstig uit Tikal, Guatemala, 250 – 600 na Chr.
Ook bezoek ik een video-film waar het een en ander over het Maya-volk verteld wordt. Het valt me wel op dat ik hier andere verklaringen hoor over het verlaten van hun steden dan dat ik tijdens mijn rondreis hoorde. Maar niet al te min blijft de geschiedenis van het Maya-volk erg interessant. 

In de vele vitrines staan allerlei mooi beeldjes maar deze zijn moeilijk te fotograferen omdat ze achter het glas staan en omdat er nogal wat spotjes op gericht zijn. 




Het branden van wierook was voor de Maya's belangrijk en er zijn dan ook prachtige wierookbranders te bewonderen. 






 
Het deksel van het wierookvat stelt de cacaogodin voor. Het is gevonden aan de zuidkust van Guatemala en dateert van 250 – 900 na Chr.. Het deksel van het vat is volledig bedekt met cacaobonen. In haar handen houdt de godin een schaal met twee vruchten van de cacaoboom. In haar nek zit een gat waardoor de rook naar buiten kon.





Bij dit bezoek aan de tentoonstelling komt weer veel boven van mijn rondreis die ik jaren geleden maakte. De oude Maya`s woonden in het gebied dat zich uitstrekt over Chiapas en het schiereiland Yucatán in Mexico, geheel Belize en Guatemala en het westelijke deel van El Salvador en Honduras. 
Rond 2000 v.Chr. ontstonden de eerste Maya-dorpjes. De echte bloeiperiode van de Maya`s was van 250 v.Chr. tot 900 na Chr. Deze periode wordt ook wel het 'klassieke' tijdperk genoemd. 
De reden waarom de Maya`s zo`n boeiend volk waren is o.a. door hun kennis van de sterren en planeten, hun (bizarre) rituelen en de prachtige kunstvoorwerpen die zij maakten van aardewerk, jade, steen en verf.

Maar het volk blijft toch door één groot raadsel omringd: het mysterie van hun ondergang. In het jaar 950 verdween de eens zo machtige beschaving in een rap tempo. En tot op de dag van vandaag is onduidelijk waarom dat precies gebeurde.



4 opmerkingen:

  1. Ja, die oude beschavingen blijven wel intrigeren hè.. en vooral als ze dan zo vreemd ineens verdwenen zijn ooit. Benieuwd of de wetenschappers daar ooit nog eens achter gaan komen, wat daaraan ten grondslag lag.
    Wat een mooi verslag Noortje.. met zoveel mooie foto's. Heb het graag gelezen en bekeken!
    Groetjesss!

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Ik vond het nog niet zo gemakkelijk om er een verslag van te maken. Ik heb voor de tekst het een en ander uit mijn reisboeken gehaald.
      Het doet me goed dat je het een mooi verslag vond en dat je de foto's ook mooi vond want het was daar helemaal niet ideaal om foto's te nemen.

      Verwijderen
  2. Heel boeiend, Noortje, zeker voor jou. Mooi log !
    Lie(f)s.

    BeantwoordenVerwijderen