Groene Stads Wissel Amersfoort 19-03-2015 deel 1

Vandaag reis ik af naar Amersfoort om samen met Mizzd hier een Groene Wisselwandeling te gaan wandelen. De wandeling hebben we van de Groene wisselwandelingen site gehaald. Omdat ik nog een vrij reizenkaartje van mijn NS voordeelurenabonnement heb mag ik pas na 9 uur reizen en daarom kom ik pas even voor 12 uur in Amersfoort aan. Mizzd staat al op me te wachten en na een toiletbezoek beginnen we aan onze wandeling die 12 km lang is.



Op onze routebeschrijving staat dat we door een fraaie villawijk de Amersfoortse Berg zullen beklimmen. Nu dat beklimmen valt wel mee want ik merk er eigenlijk niets van. Wel zien we prachtige villa's en huizen staan en Mizzd en ik geven over veel huizen onze mening. In het van begin van onze tocht passeren een beeld van een hert voor de Bergkerk. Het beeld is van brons en "De Reebok" genaamd.  Het beeld is gemaakt door H.M. Wezelaar uit Amsterdam en in 1953 door de gemeente Amersfoort aangekocht.
Zoals ik wel verwacht had maakt Mizzd overal foto's van, ze ziet werkelijk alles, zelfs een luguber beeldje onder struiken. Ik was er alweer aan voorbij gelopen.
Het is duidelijk te zien dat "Het Bergkwartier", onder Amersfoorters ook wel bekend als "De Berg", een groene, welvarende wijk is.

Onderdeel van ‘De Berg’ is het Bosgebied, een fraaie natuur-, wandel en speelgebied, waardoor het Bergkwartier de meest groene wijk van Amersfoort is. Als we de wijk Berg-Noord verlaten en de Utrechtseweg zijn overgestoken zie ik een toch wel wat vreemde watertoren hij is nogal gedrongen.

foto is van MizzD

Deze watertoren dateert uit 1912. De gemeente Amersfoort besloot om naast de Utrechtse Waterleiding Maatschappij een eigen waterleidingmaatschappij op te richten. Aanleiding tot de bouw vormde de onvrede over de waterkwaliteit die de Utrechtse Waterleiding- Maatschappij vanaf 1890 vanuit Soesterberg leverde. Hoewel het eigenlijk om de gevelsteen gaat, is het toch vermeldenswaard dat het om een zeer bijzondere watertoren gaat. De meeste watertorens zijn vrij hoog, maar doordat de toren is gebouwd op het hoogste punt van de Amersfoortse Berg ( 44 meter boven NAP), had men slechts een hoogte van zeventien meter nodig. Dat resulteerde in een vrij zeldzame, gedrongen vorm.
Nadat we deze watertoren aandachtig hebben bekeken gaat onze route "Klein Zwitserland" in. Van oorsprong was dit gebied op de Amersfoortse berg een droog en voedselarm eikenhakhoutbosgebied waar eikenschors werd gewonnen voor de leerlooierij. In de tijd voor de Tweede Wereldoorlog is – in het kader van de werkverschaffing – ingericht als wandelgebied.
Nu het is werkelijk een heel mooi wandelgebied en we genieten dan ook van de mooie omgeving. MizzD haar fototoestel maakt ook nu weer overuren en ook babbelen we heel wat af. Voor een meer uitgebreid verslag en meer foto's bekijk dan deel 1 van deze route geschreven door MizzD Intussen vervolgen we onze route, eerst door een stukje woonwijk en daarna gaan we door het natuurgebied Zandbergen.

MizzD houdt de route- beschrijving goed in de gaten want in een bos mislopen is altijd wat lastig. Ook dit is weer een mooi gebied. En ik krijg zelfs nog wat onderricht van mijn wandelgenote, ze wijst me op prachtig stermos, ik wist niet dat dit zo heette maar je kunt inderdaad zien dat dit mos de vorm van een ster heeft. Ik denk dat ik dit nu niet meer zal vergeten.

Eigenlijk treffen we het wel met het weer want toen ik vanmorgen in de trein zat werd het steeds somberder hoe meer ik naar het midden van het land kwam maar het zonnetje schijnt nu wel steeds. Het duurt niet meer zo lang of we gaan richting Heiligenbergerbeek.
De Heiligenbergerbeek begint ten noorden van Woudenberg en stroomt naar Amersfoort. De beek is 8 kilometer lang. Vroeger heette de beek de Lunterse beek. Door het graven van het Valleikanaal (1935 – 1939) werd de Lunterse Beek (of Lunterense Beek) in tweeën gedeeld. Het gedeelte ten noorden van Woudenberg heet sindsdien de Heiligenbergerbeek. De beek ontleent zijn naam aan het landgoed Heiligenberg, één van de landgoederen waardoor en waarlangs de beek stroomt.

Het duurt niet erg lang of we passeren het oude ziekenhuis en ik zie dat ik ook langs de startlocatie kom van waaruit de 2daagse van Amersfoort start die ik al jaren doe als voorbereiding om de 4daagse van Nijmegen. Ik heb nooit geweten dat ik dan ook een stukje langs de Heiligenbergerbeek liep.We gaan het Park Randenbroek in. Randenbroek is een in oorsprong middeleeuws huis en landgoed, nu is het een stadspark gelegen aan de rand van een moerassig gebied (broek), op één van de zandhoogten aan de voet van de Utrechtse Heuvelrug. We zien het mooie huis op enige afstand liggen. Huize Randenbroek is al eeuwenlang een beeldbepalend pand in het park. Het staat samen met de opstallen en het park op de
rijksmonumentenlijst. Ook zien we in de verteal de Onze Lieve Vrouwen toren.

MizzD kijkt op de routebeschrijving
of  alles nog goed gaat want ze
wil "de Kei" niet missen

We komen nu door een wijk met wat oudere huizen en dan zien we de stadswal met de mooie Monnikendam. De waterpoort Monnikendam werd omstreeks 1420 gebouwd als onderdeel van de tweede stadsmuur uit 1380-1451. De poort bestaat uit twee torens die zijn verbonden door een boog.

Bij de poort stroomt het water van de Heiligenbergerbeek de stad in. Behalve voor de verdediging, was Monnikendam ook van belang voor de waterhuishouding. Door het neerlaten van een waterschot kon men bij hoog water de poort afsluiten en het water buiten de stad houden. De poort is waarschijnlijk genoemd naar de Augustijner monniken die op de Sint Andrieskamp gevestigd waren.

We volgen nu een stuk van de oude stadswal en gaan zelfs nog een stukje over de hoge stadsmuur. Je waan je in de Middeleeuwen als je de stukken van de oude stadsmuur ziet en we genieten hier dan ook zeker van. Ook hier maakt MizzD haar fototoestel weer overuren, er is ook zo veel moois te zien en en zij lijkt overal oog voor te hebben.
We komen langs de Stadsmuur Achter de Kamp. Sinds 1978 is dit een reconstructie van een stuk van de tweede stadsmuur zoals deze er tussen ca 1380 en 1560 heeft uitgezien.

De stadsmuur is ongeveer 7 meter hoog. Om kostbare bakstenen te sparen is de muur opgebouwd met spaarbogen, zodat niet overal de muur een maximale dikte van 80 cm. heeft. In de muur zitten schietgaten, waardoor een haakbus (middeleeuws handvuurwapen) op de vijand kon schieten. Aan stadszijde loopt over de bogen een weergang met kantelen, waarachter de verdedigers van de stad zich konden verschansen.

Op oude fundamenten is aan de buitenzijde een muurtoren opgemetseld met een leien puntdak ( Ook heeft de muur een arkeltorentje, een kleine uitkijktoren, die ook beschutting aan de wakers bood. Muurtorens en arkeltorentjes zaten afwisselend op min of meer vaste afstand van elkaar in de muur.

Voordat we bij de Koppelpoort komen passeren we op onze route ook nog twee kunstwerken. Als eerste De Stier, een kolossale stalen stier die je niet over het hoofd ziet. Hij is gemaakt door Thijs Trompet.

Als tweede komen we het kunstwerk Oude Eemloopbrug tegen gemaakt door de kunstenaar Couzijn van Leeuwen.

In 2005 is ongeveer op de locatie waar het kunstwerk staat bij archeologisch onderzoek de oude loop van de Eem aangetroffen. Als onderdeel van de opknapbeurt en herinrichting van het plantsoen is dit kunstwerk geplaatst. Het resultaat is een metalen loopbrug samengesteld uit buizen, kranen, koppelingen, slangen, een douche en een verwarmingselement, feestelijk gepoedercoat in luchtig zilver. Via de brug kan je de nu niet meer zichtbare Eem oversteken.

Een meer uitgebreider verslag van de tweede helft van mijn verslag is te zien op Mizzd haar blog

Later volgt deel twee van deze mooie Groene Stads Wissel wandeling

Lang weekend Limburg 12-03-2015 t/m 16-03-2015

Zoals ieder jaar gaan manlief en ik ook nu weer met mijn schoonzusje naar Valkenburg. Ieder jaar vieren wij hier haar verjaardag. Mijn schoonzusje heeft het programma voor het weekend opgesteld en manlief en ik hebben haar gevraagd of we op de heenreis bij het Loopcentrum in Horst aan de Maas kunnen aan gaan. Manlief om goede wandelschoenen aan te schaffen en ik om te kijken of ze ook nog dezelfde New Balance schoenen hebben, het merk wat ik al jaren heb. Ieder jaar kocht ik tijdens de 4daagse een paar maar sinds vorig jaar wordt de 4daagse niet meer door New Balance gesponseerd dus moet ik ze ergens anders zien aan te schaffen.

"Jarig Jetje"

Op de heen reis trakteert mijn schoonzusje ons op koffie met gebak in een patisserie waar we in het verleden ook al eens geweest zijn en waar ze heerlijk gebak en trouwens ook heerlijke koffie hebben.
Nadat we hier van de lekkernijen genoten hebben wordt het tijd om onze reis naar het zuiden voort te zetten. Want zonder onderbreking is het toch al snel drie uur rijden vanuit het Noorden naar Valkenburg en we weten ook niet of het heel lang zal duren bij het loopcentrum. Gelukkig zijn we er direct aan de beurt, en dat is ook maar goed, want het neemt heel wat tijd in beslag.
De schoenen waar ik nu oploop zijn geschikt voor me maar helaas zijn deze niet meer in te krijgen in de Gore-tex uitvoering. Wel hebben ze Hanwag schoenen in een

Gore-tex uitvoering en die zitten me ook goed, ik merk eigenlijk weinig verschil. Het verschil zit hem wel in de prijs maar omdat ik regelmatig tochten van de Flal wandel is het wel nodig om een paar waterafstotende schoenen te hebben. Manlief komt tenslotte ook op Hanwag schoenen uit en heeft nu dus geen excuus meer om niet met mij een stuk te gaan wandelen want hij is nu ook in het bezit van een goed paar wandelschoen.
We vervolgen onze tocht weer richting Valkenburg en aan het eind van de middag arriveren we in ons hotel.
Ik heb altijd net het gevoel of ik in het buitenland ben als ik in Zuid-Limburg ben, de omgeving is er zo anders als bij ons in Groningen. Natuurlijk gaan we 's avonds het stadje in het het valt ons meteen op dat we niet meer over vlonders etc. hoeven te lopen.

Ooit, maar dat is zeshonderd jaar geleden, was Valkenburg aan de Geul omringd door muren en een stadsgracht. In de loop van de tijd verdween de gracht en werd de vesting gesloopt, maar in het Halderpark zijn de oude wallen nog steeds zichtbaar. Dat heeft het gemeentebestuur op het idee gebracht om Vallkenburg weer als ‘vestingstad’ op de kaart te zetten.

De Geulpoort is een van oorsprong middeleeuwse stadspoort in de stadsmuur van Valkenburg. De poort werd vanaf 1644 geleidelijk gesloopt, maar is anno 2014 heropgebouwd. Het is duidelijk te zien dat het een nieuwe poort is maar toch maakt het de entree naar de terrasjes heel wat beter dan de voorgaande jaren. 

De nieuwe Geulpoort

In Valkenburg hoef je niet lang te zoeken om iets te vinden waar je kunt eten want er zijn restaurants in overvloed. We kiezen de eerste avond voor een Grieks restaurant, hier eten we meestal onze eerste avond in Valkenburg.
Deze dagen staat het keramiekcentrum Tiendschuur in Tegelen ook op onze programma. Omdat we langs vliegveld Beek komen gaan we daar even privé jets spotten want in Maastricht is de Tefaf op dit moment (een toonaangevende kunstbeurs) en manlief heeft op de regionale tv zender gezien dat er heel wat bezoekers met een privé jet komen en wil daar wel even een kijkje nemen. Als we bij het vliegveld komen zien we heel wat vliegtuigspotters staan met enorme lenzen op hun fototoestel. Mijn eenvoudig toestelletje is niet geschikt om er maar een op de foto te zetten en trouwens de vliegtuigspotters hebben allemaal een trapje bij zich. 
Het keramiekcentrum Tiendschuur is gelegen op het unieke en historische landgoed van Kasteel Holtmühle, omgeven door prachtige tuinen in diverse stijlen. Het keramiekcentrum biedt een boeiende kijk op de Tegelse kleiwaren door de eeuwen heen, maar toont ook hoogtepunten uit de hedendaagse keramiekwereld.

Al tijdens de steentijd gebruikten de bewoners van Midden-Limburg de klei in de ondergrond bij Tegelen om aardewerk te maken en toen de Romeinen zich er vanaf het begin van de jaartelling vestigden, ontstond in Tegelen een bloeiende keramische industrie. Rond 1970 was Tegelen een van de grootste producenten van grofkeramische producten in Nederland.

Op dit moment is er een tenstoonstelling van tien succesvolle kunstenaars die ooit aan de Rietveldacademie studeerden en is genaamd "Groeten uit Amsterdam" en deze bevindt zich op de zolder van het museum. We beginnen natuurlijk beneden en mijn oog wordt gelijk getrokken naar de bijzondere kacheloven van de lokale keramist Jac Bongaerts (1952 – 1997). De tegelkachel is een installatie die een heel huis zou kunnen verwarmen. De 260 centimeter hoge kachel in het museum bestaat uit ringen van tegels die een verhaal vertellen, een bijbels verhaal. Iedere tegel verbeeldt een ander fragment uit het Oude- of het Nieuwe Testament. Ik herken diverse scenes: de ark van Noach, de geboorte van Jezus, Kaïn en Abel, de Toren van Babel, Adam en Eva in het Paradijs, de aanbidding van het Gouden Kalf etc. Heel speciaal!!!

Ik had niet gedacht dat ik het er zo interessant zou vinden er staan echt juweeltjes tussen. Soms dingen die nog niet zo heel erg oud zijn maar soms ook hele oude dingen. Zoals de grafzerk hiernaast. Er is heel wat te zien maar veel dingen zijn moeilijk op de foto te zetten omdat ze achter het glas staan met spotjes erop.

Op de boven verdieping staan dus de kunstwerken van de succesvolle kunstenaars die aan de Rietveldacademie gestudeerd hebben te weten: Jeroen Bechtold, Wouter Dam, Dien Jorien Geertsma, Mieke de Groot, Marja Kennis, Maria ten Kortenaar, Tiny Laarakker, Adriaan Rees, Barbara Röling en Hanneke Verhey. 

Ik kan nu niet direct zeggen dat ik daar alles zo mooi vind dat ik het zelf in huis zou willen hebben. Vooral het zilverkleurige kunstwerk zou ik toch nooit bij me in de huiskamer op de muur willen hebben.


Onderweg zie je in Limburg overal wegkappeltjes staan en zo komen we in Schimmert in het Groot Haas dal deze "Sint Hubertus kapel" tegen.

De vermoedelijke stichtingsdatum is 1820. De kapel werd in 1933 herbouwd omdat het noodzakelijk was de kapel 3 meter naar links te verplaatsen i.v.m. wegverbreding.

Tijdens deze dagen staat er ook een bezoek gepland aan het outlet centrum in Maas-Mechelen, ik moet zeggen dat dit outlet centrum me nog al tegen valt. Ik ben al verschillende keren in het outlet centrum in Roermond geweest en ik moet zeggen dat ik dit veel leuker vind. Dit komt waarschijnlijk omdat ze hier meer winkels hebben van merken die ik weleens koop. Toch is het leuk om dit ook eens gezien te hebben. Ook krijgen we er nooit genoeg van om in het stadje Valkenburg rond te slenteren en zo af en toe en terrasje te pikken. Het is wel jammer dat mijn mede reisgenoten geen wandelaars zijn want in Limburg zijn heel wat mooie wandelroutes.

Voor de VVV staat een mooie beeldengroep gemaakt door Kunstenaar Pierre Habets in 2011. Het stelt de medeoprichter van de VVV Theodoor Dorren (1857-1937) voor die een toeristengezin de weg wijst, zoals hij dat ook destijds gedaan heeft.
Valkenburg is de oudste toeristenplaats van Nederland. Hier werd dan ook de eerste VVV van Nederland opgericht.

Hoe vaak ik er ook al niet geweest ben Valkenburg verveelt me nooit en de dagen vliegen ook deze keer weer om. 's Avonds spelen we zo nu en dan een spelletje Skip Bo in het hotel.

Voor de zondag hebben we een grottenbrunch geboekt. Deze brunch wordt gehouden in La Carverne. De historie van La Caverne gaat terug naar begin van de vorige eeuw, toen bewoners van Geulhem uit angst voor de Franse bezetter, hun toevlucht zochten in een onderaardse schuilkapel van mergel. Mergel, een typisch gesteente voor de omgeving Maastricht – Valkenburg – Margraten, is 120 miljoen jaar oud en na het droogvallen van de ondiepe tropische krijtzeeën ontstaan uit planten- en dierenresten.

Overigens vond de eerste winning van mergel (streeknaam voor kalksteen) in Limburg plaats ten tijde van de Romeinen, zo’n 2000 jaar geleden en waren het de blokbrekers die 400 jaar geleden de mergelbrokken letterlijk uit de grotten braken. Deze blokbrekers leefden zelf in kleine gaten in de bergwand.

De eerste onderaardse toneeluitvoeringen in wat nu La Caverne is, vonden omstreeks 1925 plaats. Ook werden de wanden door verschillende bewoners in de loop der tijd van fraaie schilderingen voorzien.

Kapel het Bergske

Hoewel de ruimtes in de volksmond nog steeds grot worden genoemd, is groeve een betere benaming. Men spreekt immers van een groeve wanneer de ruimte is ontstaan door winning van mergel, grotten vormen zich natuurlijk.

Sinds een aantal jaren worden de ruimtes gebruikt voor het houden van onder meer feesten, diners en presentaties.

We hebben al eens vaker hier een brunch gehad en ook nu is het weer geweldig. Aangezien ik meer van de voorgerechten houd heeft manlief dit al bij binnenkomst aangegeven. Wanneer ik voor het hoofdgerecht kan komen helpt de chef-kok me bij het opscheppen voor de tweede keer van de voorgerechten.  Nagerechten zijn er in overvloed en ik kies voor een heerlijk stuk ijs. Tenslotte ga ik nog voor een kaasplankje met een glas port. 

Heerlijk smullen van de brunch

Mijn reisgenoten bij de poortwachter bij de Grendelpoort

Ook dit jaar hebben we weer genoten van ons lang weekend in Limburg en vloog de tijd eigenlijk te snel voorbij. Over het weer hadden we geen klagen maar we hebben wel eens warmer weer gehad dezelfde tijd dat we er waren.
Ik spreek de wens uit dat we dit nog vaker kunnen en mogen doen want het was weer erg gezellig met elkaar.